Kiedy stosuje się paragraf 0970 Jak zaklasyfikować odszkodowanie należne gminie za nieruchomości przejęte przez województwo Czy należności gminy z tytułu sprzedaży na raty nieruchomości trzeba wykazać w sprawozdaniu Rb-N Czy można łączyć dane w jednej pozycji sprawozdania Rb-N Jesteśmy obecnie najskuteczniejszą kancelarią w Polsce specjalizującą się w odszkodowaniach za wywłaszczanie pod drogi publiczne. Nasza skuteczność to 95% wygranych spraw. Średni wzrost wartości odszkodowania za wywłaszczenie dla naszych Klientów to 30%. Jesteśmy autorami największych portali w Polsce poświęconych wiedzy z Stosownie do art. 93 ust. 3 u.g.n. podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki nie mają dostępu do drogi publicznej, przy czym za dostęp do drogi publicznej uważa się m.in. wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustaleniem na tej drodze odpowiednich służebności drogowych. Dziennik Ustaw z 1945, nr 50, poz. 279. Zasadniczo, obecne roszczenia z dekretu Bieruta można podzielić na dwa rodzaje: Roszczenia związane ze stwierdzeniem nieważności decyzji o odmowie ustanowienia użytkowania wieczystego – w przypadku osób, które złożyły taki wniosek w określonym przez prawo PRL terminie. Żądanie Odszkodowanie za przejmowane nieruchomości przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe (mi.in. użytkowanie, służebność, hipoteka). Osoby te ustalane są na podstawie ujawnionych w księdze wieczystej danych. Odszkodowanie opisane w art. 98 ust. 3 u.g.n. przysługuje także wtedy, gdy działki przejęte pod drogi publiczne stały się zbędne na ten cel inwestycyjny. Nie można również uznać, że gmina nie jest zobowiązana do wypłaty odszkodowania, gdyż działki przejęte nie należą już do niej. . Zgodnie z art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Za te działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Własność działek przeznaczonych pod drogi publiczne przechodzi na rzecz gminy w dniu, kiedy decyzja zatwierdzająca podział staje się ostateczna. Dopiero w tym momencie powstaje roszczenie o odszkodowanie. Tego odszkodowania były właściciel nieruchomości nie może się skutecznie zrzec przed wydaniem decyzji administracyjnej zatwierdzającej podział nieruchomości, czyli przed przejściem własności gruntu na rzecz gminy. Szeroko wyjaśnił to NSA w wyroku z dnia 26 lutego 2008 r., sygn. akt, I OSK 238/07, LEX nr 578071, a wcześniej NSA w Warszawie w wyroku z dnia 31 stycznia 2002 r., sygn. akt I SA 1658/00, LEX nr 81734. Zrzeczenie się odszkodowania może być wynikiem uzgodnień, o których mowa w art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami . Dopuszczalne jest takie uzgodnienie, w wyniku którego właściciel zupełnie zrezygnuje z prawa do odszkodowania (zgodzi się na odszkodowanie zerowe). Uzgodnienia dokonane przed wydaniem decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości nie będą miały żadnej mocy prawnej. Pomimo zrzeczenia się odszkodowania przed zatwierdzeniem podziału, właściciel nieruchomości będzie mógł wystąpić o odszkodowanie, a jego zrzeczenie się nie odniesie skutku. W takim wypadku interes gminy nie będzie odpowiednio zabezpieczony. @page_break@ Jeżeli gmina, w zamian za określone ustępstwa i udogodnienia na rzecz właściciela nieruchomości, chce przed zatwierdzeniem podziału skutecznie zabezpieczyć się przed wypłaceniem odszkodowania za działki przeznaczone pod drogi, to musi przyjąć inny tryb postępowania. Wójt powinien z urzędu zatwierdzić podział nieruchomości, ale tylko w taki sposób, aby wydzielić same drogi. Jest to dopuszczalne na podstawie art. 97 ust. 3 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami . W takim wypadku działki wydzielone pod drogi nie przechodzą na rzecz gminy z mocy prawa, art. 98 ust. 1 taki skutek przewiduje tylko w wypadku podziału na wniosek właściciela (użytkownika wieczystego). Po takim podziale właściciel nieruchomości może darować gminie działki przeznaczone pod drogi i wówczas można dokonywać wszelkich ustaleń bez ryzyka, że właściciel później zmieni zdanie. Dobrym rozwiązaniem może być także zawarcie umowy gwarancyjnej, ale to wymaga zaangażowania osoby trzeciej, której wypłacalność nie będzie budziła wątpliwości. Zgodnie z art. 392 kodeksu cywilnego, jeżeli osoba trzecia zobowiązała się przez umowę z dłużnikiem zwolnić go od obowiązku świadczenia, jest ona odpowiedzialna względem dłużnika za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia. Gwarant zawiera z gminą umowę, w której gwarantuje, że właściciel gruntu zrzeknie się odszkodowania za nieruchomości, których własność przeszła na gminę wskutek podziału. Jeżeli właściciel nie zrzeknie się prawa do odszkodowania, to gwarant będzie musiał zapłacić odszkodowania bezpośrednio za gminę lub zwrócić gminie wypłacone przez nią odszkodowanie. Umowa gwarancyjna może dotyczyć długu przyszłego. Dodatkowo właściciel nieruchomości może poręczyć za zobowiązanie gwaranta i w ten sposób sam stanie się odpowiedzialny za ewentualnie należne mu odszkodowanie. Natomiast na marginesie należy zaznaczyć, że zawieranie z inwestorami i właścicielami nieruchomości porozumień, na mocy których gmina dokonuje na ich rzecz określonych ustępstw lub ułatwień w zamian za korzyści majątkowe dla gminy, może nieść ryzyko popełnienia przestępstwa. Należy takie porozumienia wnikliwie analizować pod względem prawnym. Zgodnie z art. 228 § 1 kodeksu karnego kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Przy czym korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego (art. 115 § 4 kodeksu karnego). Stąd członek władz gminy, który w związku z pełnieniem funkcji publicznej przyjmuje obietnicę korzyści majątkowej dla gminy może dopuścić się przestępstwa, mimo że sam żadnej korzyści dla siebie nie zamierza osiągnąć i działa w interesie publicznym. Do znamion przestępstwa z art. 228 §1 kodeksu karnego nie należy naruszenie prawa przez funkcjonariusza publicznego w zamian za korzyść majątkową lub jej obietnicę. Jeżeli przyjęcie korzyści majątkowej lub jej obietnicy następuje w zamian za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, to zachodzi przestępstwo z art. 228 § 3 kk, a sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat materiały: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.) Wersja strony w formacie XML Szczegóły Kategoria sprawy nieruchomości Komórka odpowiedzialna Wydział Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Informacja Informacje na temat zasad i godzin obsługi Klientów zamieszczoną na stronie: Organizacja pracy Urzędu. Miejsce złożenia dokumentów/załatwienia sprawy:Wydział Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości pl. Nowy Targ 1-8 Sekretariat, I piętro, pok. 150 Kancelaria Ogólna Urzędu Miejskiego Wrocławiaparter, pok. 5 Kto może wystąpić z wnioskiem / zainicjować sprawę:Właściciel (współwłaściciele łącznie) lub użytkownik wieczysty (współużytkownicy wieczyści łącznie), na którego wniosek została wydana ostateczna decyzja zatwierdzającą projekt podziału nieruchomości, położonej na terenie miasta Wrocławia, przeznaczonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego między innymi pod drogi publiczne (gminne i powiatowe), albo który posiada prawomocne orzeczenie o podziale takiej nieruchomości. Z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność: gminy, powiatu, województwa, Skarbu Państwa. Właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu za przedmiotowe działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej z właściwym organem. Na obszarze miasta Wrocławia odszkodowanie za działki gruntu wydzielone pod drogi gminne i powiatowe uzgadnia się z Gminą Wrocław. Wnioski w tej sprawie kieruje się do Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Urzędu Miejskiego Wrocławia. Godziny przyjmowania klientów:poniedziałek - piątek 7:45 - 15:45 Dodatkowe czynności - powiązane procedury:W przypadku, gdy księga wieczysta prowadzona dla nieruchomości, z której wydzielone zostały działki gruntu pod drogi publiczne zawiera wpisy w: dziale III dotyczące ograniczonych praw rzeczowych oraz ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz wpisy innych praw i roszczeń, z wyjątkiem służebności przesyłu na rzecz dostawcy mediów,należy podjąć czynności zmierzające do zwolnienia działek gruntu, wydzielonych pod drogi publiczne gminne i powiatowe, spod tych praw, roszczeń i ograniczeń; dziale IV dotyczące hipotek,należy uzyskać zgodę wierzyciela na zwolnienie działek gruntu, wydzielonych pod drogi publiczne, spod obciążeń hipotecznych. Zgodę wierzyciela dołącza się do wniosku o uzgodnienie wysokości odszkodowania. Opłaty:Brak opłat Termin i sposób załatwienia sprawy:Sprawa załatwiana jest w terminie od trzech do sześciu miesięcy licząc od dnia ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności Gminy Wrocław do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne. Sposobem załatwienia sprawy, w przypadku uzgodnienia wysokości odszkodowania, jest podpisanie przez strony porozumienia w sprawie uzgodnienia i wypłaty odszkodowania na rzecz byłego współwłaściciela lub użytkownika wieczystego. Podstawą do uzgodnienia wysokości odszkodowania jest operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego na zlecenie Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości. Kwota odszkodowania wypłacana jest w terminie 30 dni od daty podpisania niniejszego porozumienia. Poprzedni właściciel lub użytkownik wieczysty zobowiązany jest wydać nieruchomość Gminie Wrocław - Zarządowi Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, protokołem zdawczo-odbiorczym w terminie 30 dni licząc od daty podpisania niniejszego porozumienia. Tryb odwoławczy:Jeżeli nie dojdzie do uzgodnienia wysokości odszkodowania, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. W tym przypadku właściciel lub użytkownik wieczysty składa wniosek o ustalenie odszkodowania w drodze decyzji administracyjnej skierowany do Prezydenta Wrocławia wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej za pośrednictwem Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości. Podstawa prawna:Art. 98 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Wymagane wnioski i dokumenty:Wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego o uzgodnienie i wypłatę odszkodowania, który powinien zawierać: dane geodezyjne nieruchomości, numer decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości, lub oryginał prawomocnego orzeczenia o podziale nieruchomości, numer księgi wieczystej, dane właściciela lub użytkownika wieczystego. Załączniki Wytworzył Małgorzata Biernat Data wytworzenia Opublikował w BIP Monika Florczak Data opublikowania 11:39 Ostatnio zaktualizował Marta Kolibska Data ostatniej aktualizacji 10:27 Liczba pobrań 1813 metryczka Wytworzył: Regina Danek Data wytworzenia: Opublikował w BIP: Marta Kolibska Data opublikowania: 12:29 Ostatnio zaktualizował: Monika Florczak Data ostatniej aktualizacji: 15:19 Liczba wyświetleń: 9491 Co dla właściciela oznacza wykup gruntu przez GDDKiA? Odszkodowanie i lokal zamienny to podstawowe środki rekompensaty. Droga publiczna, procedura wykupu i rygor natychmiastowej wykonalności W pierwszej cześci pisałem, że podstawę prawną dla ustalenia kwestii bezpośrednio związanych z definicją i kategoriami drundefinedg publicznych stanowią przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Natomiast regulacje związane z wykupowaniem gruntundefinedw i nieruchomości pod budowę drundefinedg krajowych zawiera ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczegundefinedlnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie drundefinedg publicznych (tzw. specustawa drogowa). Zgodnie z treścią art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie ustawy do jednej z kategorii drundefinedg z ktundefinedrej może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczegundefinedlnych. Art. 2 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie: drogi krajowe; drogi wojewundefineddzkie; drogi powiatowe; drogi gminne. Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewundefineddzkie, krajowe - z nieruchomości, ktundefinedrej podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, wojewundefineddztwa lub Skarbu Państwa z dniem, w ktundefinedrym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Ostateczna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza podziały nieruchomości i przenosi z mocy prawa własność działek na rzecz Skarbu Państwa. Zgodnie z regulacją zawartą w treści art. 17 ustawy, jeżeli jest to uzasadnione interesem społecznym lub gospodarczym, wojewoda nada decyzji o zezwoleniu na realizacji inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalności. Odszkodowania za przejęcie nieruchomości pod budowę drogi krajowej Wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa ustalane są w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez wojewodę, ktundefinedre kończy się wydaniem decyzji o ustaleniu odszkodowania. Postępowanie w przedmiocie wydania decyzji o odszkodowaniu rozpoczyna się z urzędu z chwilą, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna i wykonalna. Wojewoda zobowiązany jest do ustalenia wysokości odszkodowania w terminie 30 dni od dnia, w ktundefinedrym decyzja ZRID stała się ostateczna. W przypadku, gdy decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadano rygor natychmiastowej wykonalności, wojewoda przystępuje do ustalenia wysokości odszkodowania z chwilą wydania decyzji. Na wydanie wszystkich decyzji odszkodowawczych wojewoda ma w tym trybie 60 dni. Wypłata odszkodowania możne nastąpić dopiero po tym jak grunty przejdą na własność Skarbu Państwa, czyli po tym jak decyzja ZRID stanie się ostateczna. Właścicielom, ktundefinedrzy znaleźli się w takiej sytuacji, na ich wniosek może być wypłacona zaliczka w wysokości 70% odszkodowania ustalonego wcześniej w decyzji przez wojewodę. Stronami postępowania o wydanie decyzji w sprawie odszkodowania są dotychczasowi właściciele nieruchomości, użytkownicy wieczyści oraz osoby, ktundefinedrym przysługiwało ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości. Stronami postępowania o odszkodowanie nie są natomiast osoby, ktundefinedrym do wywłaszczonej nieruchomości przysługiwało prawo zobowiązaniowe (np. dzierżawa lub najem). Wysokość odszkodowania Wysokość odszkodowania za nieruchomości wywłaszczone pod drogę ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji ZRID przez organ I instancji, co oznacza, że wszelkie nakłady i koszty jakie poniesie właściciel na nieruchomości po wydaniu decyzji przez wojewodę, nie będą mogły być uwzględnione przy ustalaniu wysokości odszkodowania. Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego (w formie operatu szacunkowego), określającej wartość nieruchomości. Ważne! W przypadku, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w ktundefinedrym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zamieszkałemu w tym budynku albo lokalu, powiększa się o kwotę zł w odniesieniu do nieruchomości (kwota dzielona jest pomiędzy wszystkich wspundefinedłwłaścicieli). Wypłaty odszkodowania w przypadku wywłaszczenia nieruchomości pod drogi krajowe, dokonuje Generalna Dyrekcja Drundefinedg Krajowych i Autostrad. Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w ktundefinedrym decyzja o odszkodowaniu stanie się ostateczna. Uprawienie do lokalu zamiennego i obowiązek wykupu reszty nieruchomości W przypadku przejmowania nieruchomości mieszkalnych, w sytuacji, gdy decyzji ZRID nadano rygor natychmiastowej wykonalności, GDDKiA ma obowiązek zapewnić mieszkańcom budynku lokal zamienny. Lokal zamienny zapewniany jest do wskazanego w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID terminu przekazania nieruchomości. Ustawodawca nakłada na GDDKiA obowiązek wykupu części nieruchomości powstałych po podziale na skutek wydania decyzji ZRID, ktundefinedre nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Wykup ten następuje na wniosek wywłaszczonego. Ograniczenie praw do nieruchomości przysługujących właścicielowi Bardzo często zdarza się, że realizacja inwestycji polegającej na budowie drogi wymaga wejścia i przeprowadzenia prac na nieruchomościach położonych poza pasem drogowym. Nieruchomości te nie są wywłaszczane, a zatem w dalszym ciągu stanowią własność konkretnych osundefinedb. By zapewnić możliwość np. przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu, wojewoda nakłada na GDDKiA obowiązek przeprowadzenia tych prac na działkach prywatnych, jednocześnie zobowiązując właścicieli nieruchomości, by udostępnili czasowo swoje nieruchomości GDDKiA. O obowiązku dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu orzeka wojewoda w decyzji ZRID. Jednocześnie wojewoda zezwala zarządcy drogi na wejście na nieruchomości niezbędne do dokonania prac budowlanych lub rozbiundefinedrkowych. W konsekwencji, decyzja wydana przez wojewodę ogranicza prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego do nieruchomości jego właścicielom lub użytkownikom wieczystym. Ważne! Jeżeli nowo założone na działce urządzenia i instalacje uniemożliwiają właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu dalsze, prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposundefinedb dotychczasowy, mogą oni żądać, aby GDDKiA nabył własność (lub prawo użytkowania wieczystego) nieruchomości. Na GDDKiA ciąży obowiązek przywrundefinedcenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu urządzeń liniowych. Jeżeli przywrundefinedcenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, właścicielowi przysługuje odszkodowanie. ____ Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@ , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu. Zatem plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje poszerzenie drogi kosztem Pana działki. Opis, o ile droga ma zostać poszerzona, znajduje się w treści planu. Zasadniczo gmina zobowiązana jest wykupić działki po uchwaleniu planu. Jeśli tego nie zrobiła, w celu wytyczenia granicy proszę złożyć wniosek o wydzielenie działki pod drogę. Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami: „Art. 98. 1. Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne. 2. Właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne. 3. Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. 4. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może ustalić w drodze decyzji opłatę adiacencką z tego tytułu. Stawkę procentową opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały w wysokości nie większej niż 50% różnicy wartości nieruchomości. Przepisy art. 145, art. 146 ust. 2 i ust. 3, art. 147 oraz art. 148 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.” Z wydzieleniem gruntu pod drogę przy podziale nieruchomości mamy do czynienia w wypadku, kiedy w planie miejscowym terenu objętego podziałem zostały przewidziane linie rozgraniczające ulice, place oraz drogi publiczne. Sprawę tę wyjaśnił jednoznacznie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 marca 1995 r. (III ARN 7/95 , OSNAPiUS 1995, nr 17, poz. 213), stwierdzając, że „wydzielenie z nieruchomości w trybie art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (jedn. tekst: Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127) pasa gruntu z przeznaczeniem na ogólnie dostępną drogę może nastąpić na wniosek właściciela nieruchomości i tylko wówczas, gdy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego określa przebieg tej drogi”. W ten sposób: ustali Pan przebieg granicy; uzyska odszkodowanie za grunt. Odszkodowanie za grunty wydzielone pod drogi z nieruchomości objętej podziałem jest wyłącznie konsekwencją odjęcia prawa własności albo prawa użytkowania wieczystego. Należy się więc ono niezależnie od tego, czy w wyniku podziału nieruchomości i wydzielenia drogi wartość nieruchomości wzrosła i dotychczasowy właściciel albo użytkownik wieczysty odniósł z tego tytułu korzyści. Tak na gruncie art. 10 ust. 5 nie obowiązującej już ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 marca 1993 r. (IV SA 1354/92, ONSA 1994, nr 2, poz. 68). Odszkodowanie za grunty przejęte pod drogi ustala się w odrębnym postępowaniu po uprawomocnieniu się decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości (patrz wyrok NSA z dnia 6 grudnia 1995 r., SA/Lu 668/95, Glosa 1996, nr 9, s. 28). O odrębności postępowania w przedmiocie odszkodowania przesądza fakt, że decyzje w tych dwóch sprawach (o zatwierdzeniu projektu podziału oraz o odszkodowaniu) wydawane są przez dwa różne organy: pierwsza przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, a druga – przez starostę. Problem tylko tkwi w terminie, w jakim decyzja o odszkodowaniu powinna być wydana i odszkodowanie powinno być wypłacone. Sprawy nie załatwia odesłanie w komentowanym przepisie do zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Wszczęcie postępowania w sprawie wydania decyzji o odszkodowaniu następuje dopiero w razie niedojścia do uzgodnienia wysokości odszkodowania między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym gruntu zajętego pod drogę a organem wykonawczym gminy, zarządem powiatu, zarządem województwa albo starostą reprezentującym Skarb Państwa. Ustawa jednak nie zawiera przepisu dyscyplinującego właściwy organ do podjęcia i przeprowadzenia tych uzgodnień. Pozwala to na odkładanie w czasie rokowań z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym. Sprawa ta była przedmiotem interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich u Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, o czym informowała „Rzeczpospolita” w nr 16 (5789) z dnia 19 stycznia 2001 r. Formułowane są wnioski de lege ferenda o ustalenie w ustawie maksymalnego terminu na przeprowadzenie uzgodnień w sprawie wysokości odszkodowania oraz na jego wypłatę. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Zapytaj prawnika - porady prawne online . Nowe inwestycje drogowe skracają czas podróży pomiędzy kluczowymi ośrodkami miejskimi w kraju, zwiększają też bezpieczeństwo i komfort jazdy. Ich realizacja wiąże się jednak z wieloletnim, skomplikowanym procesem, którego częścią jest konieczność pozyskania przez Skarb Państwa nieruchomości pod przyszłą drogę. W takiej sytuacji najważniejszą informacją dla właścicieli jest kwestia wysokości odszkodowania, które otrzymają za swoje nieruchomości oraz termin jego wypłaty. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) zatwierdza granice terenu pod budowę drogi. Wysokość odszkodowania za nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa ustala właściwy wojewoda w postępowaniu administracyjnym. Można zwiększyć wysokość odszkodowania przy szybkim wydaniu nieruchomości. Całość odszkodowania może być wypłacona właścicielom nieruchomości dopiero po uzyskaniu ostatecznej decyzji ZRID. Do tego czasu GDDKiA może jednak wypłacić 70 proc. zaliczki (dotyczy to tylko decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności). Zasady reguluje ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, zwana "Specustawą drogową". Zapisano w niej procedury nabywania nieruchomości, wypłaty odszkodowań z tego tytułu oraz ustalania odszkodowań za szkody powstałe w związku z czasowymi zajęciami terenu. ZRID - co oznacza i na co zezwala rygor natychmiastowej wykonalności? Przejęcie nieruchomości (działek, budynków) przez Skarb Państwa odbywa się z mocy prawa na podstawie wydawanej przez właściwego wojewodę decyzji ZRID. Jeśli decyzja ta ma nadany rygor natychmiastowej wykonalności, inwestor może przejąć działkę od razu po wydaniu decyzji przez wojewodę. Wojewoda o wydaniu decyzji ZRID zawiadamia obwieszczeniem w Biuletynie Informacji Publicznej, które może ukazać się także w prasie lokalnej oraz w siedzibach gmin, na terenie których inwestycja jest prowadzona. Urząd wojewódzki wysyła też pisemne zawiadomienia na adresy wskazane w ewidencji gruntów prowadzonej przez starostę. Ważne: adres zapisany w ewidencji gruntów nie aktualizuje się automatycznie, gdy zgłaszamy zmianę adresu zameldowania/zamieszkania do urzędu miasta/gminy. Właściciele gruntów muszą zadbać o aktualizację danych w ewidencji gruntów. Jeśli tego nie zrobią, to nie dotrze do nich zawiadomienie o wydaniu decyzji ZRID. Jakiej wysokości będzie odszkodowanie? Wojewoda wyznacza niezależnych rzeczoznawców majątkowych, by określili wartość rynkową każdej nieruchomości. Wartość określa się według stanu i przeznaczenia nieruchomości z dnia wydania decyzji ZRID przez wojewodę. Odszkodowanie nie obejmuje zatem zmian w obrębie nieruchomości, które nastąpiły po wydaniu decyzji ZRID. Odszkodowanie nie będzie obejmować też utraconych korzyści, strat związanych z przerwaniem lub zakończeniem działalności gospodarczej, ponieważ dotyczy wyłącznie faktu utraty prawa do nieruchomości. Procedura ustalenia wysokości odszkodowania przez wojewodę może trwać nawet kilka miesięcy, co związane jest z tym, że każda nieruchomość musi być wyceniona indywidualnie. Na podstawie operatu rzeczoznawcy wojewoda ustala wysokość odszkodowania. Wojewoda powiększa kwotę odszkodowania: o 10 tys. zł, jeśli na działce znajduje się budynek mieszkalny. Kwota ta jest naliczana dla budynku, niezależnie od liczby lokatorów; o 5 proc. wartości nieruchomości wywłaszczonej, jeżeli nieruchomość zostanie przekazana GDDKiA w ciągu 30 dni od otrzymania od wojewody zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID. Jeżeli właściciel nie zgadza się z wysokością ustalonego odszkodowania, ma prawo odwołać się (za pośrednictwem wojewody) do ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa (obecnie Ministra Rozwoju Pracy i Technologii). Ma na to 14 dni od daty doręczenia decyzji o odszkodowaniu. Decyzję Ministra może potem zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Odwołanie może złożyć też inwestor. W ramach odszkodowania byłemu właścicielowi, za jego zgodą, może zostać przyznana także nieruchomość zamienna. Różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji, a wartością nieruchomości zamiennej, wyrównuje się przez dopłatę pieniężną. Kiedy zostanie wypłacone odszkodowanie? GDDKiA przeleje odszkodowanie na rachunek bankowy wskazany przez właściciela nieruchomości w ciągu 14 dni od dnia, kiedy decyzja wojewody o odszkodowaniu stanie się ostateczna. Ważne: Jeżeli decyzji ZRID wydano rygor natychmiastowej wykonalności, na wniosek właściciela wojewoda wypłaci mu zaliczkę w wysokości 70 proc. ustalonego w decyzji odszkodowania. Jeżeli stan prawny działki nie jest uregulowany, odszkodowanie wpłacane jest do depozytu sądowego na 10 lat. W takiej sytuacji, aby je otrzymać, konieczne jest przedłożenie w sądzie dokumentu potwierdzającego prawo do nieruchomości (np. po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym). Podatek: Jeżeli w ciągu 5 lat za pieniądze z odszkodowania właściciel kupi nową nieruchomość, nie będzie płacił podatku od czynności cywilno-prawnych. Przychody osób fizycznych uzyskane z odszkodowania są bowiem co do zasady wolne od podatku dochodowego. W przypadku wątpliwości w tym zakresie należy zwrócić się do urzędu skarbowego. Przekazanie działki Termin przekazania nieruchomości wskazany jest w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID, które otrzymują właściciele. Uwaga: jeżeli decyzji ZRID został nadany rygor natychmiastowej wykonalności oznacza to, że inwestor może od razu rozpocząć prace budowlane. Właściciel powinien jak najszybciej przekazać działkę GDDKiA. Jeżeli zrobi to w ciągu 30 dni od otrzymania od wojewody zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID, wysokość odszkodowania zostanie powiększona o 5 proc. wartości wywłaszczanej nieruchomości. Przekazanie działki należy udokumentować – albo złożyć/przesłać do GDDKiA "oświadczenie o wydaniu nieruchomości" albo, w przypadku nieruchomości zabudowanej, podpisać protokół zdawczo-odbiorczy. Jeśli działka jest zabudowana, w celu usprawnienia procesu, zalecany jest kontakt osobisty lub telefoniczny z właściwym oddziałem GDDKiA. Nieprzekazanie działek w wyznaczonym terminie wiąże się ze wszczęciem postępowania egzekucyjnego (czyli przejęciem ich) na koszt właściciela. Prawo do lokalu zamiennego W przypadku przejmowania nieruchomości mieszkalnych, w sytuacji, gdy decyzji ZRID nadano rygor natychmiastowej wykonalności, GDDKiA ma obowiązek zapewnić mieszkańcom budynku lokal zamienny. Lokal zamienny zapewniany jest do wskazanego w zawiadomieniu o wydaniu decyzji ZRID terminu przekazania nieruchomości. Wykup tzw. resztówek Jeżeli pod budowę drogi przejęto tylko część nieruchomości, a pozostała jej część (tak zwana "resztówka") nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, właściciel nieruchomości ma prawo wystąpić z wnioskiem do GDDKiA o wykupienie pozostałej części nieruchomości. Jeżeli GDDKiA uzna wniosek za zasadny, przedstawi właścicielowi nieruchomości ofertę wykupu. Cena nieruchomości zostanie ustalona na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego na zlecenie GDDKiA. Jeżeli zaoferowana cena zostanie zaakceptowana, właściciel i GDDKiA podpiszą stosowny akt notarialny, a "resztówka" stanie się własnością Skarbu Państwa. W odwrotnej sytuacji (a także w sytuacji, gdy GDDKiA od razu nie uzna wniosku o wykup za zasadny) właściciel nieruchomości ma prawo wystąpić z żądaniem wykupu na drogę sądową (cywilną). Ograniczenia praw do nieruchomości Niejednokrotnie realizacja inwestycji wymaga wejścia i przeprowadzenia prac na nieruchomościach położonych poza pasem drogowym, czyli stanowiących w większości przypadków własność osób prywatnych. Nieruchomości te nie są wywłaszczane, czyli nie następuje sytuacja, w której własność tych nieruchomości przechodzi na rzecz Skarbu Państwa, a właściciel otrzymuje odszkodowanie. By zapewnić możliwość np. przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu, wojewoda nakłada na GDDKiA obowiązek przeprowadzenia tych prac na działkach prywatnych, jednocześnie zobowiązując właścicieli nieruchomości, by udostępnili czasowo swoje nieruchomości GDDKiA. O obowiązku dokonania przebudowy istniejącej sieci uzbrojenia terenu orzeka wojewoda w decyzji ZRID, tej samej, która wywłaszcza nieruchomości pod budowę drogi. Jednocześnie wojewoda zezwala zarządcy drogi na wejście na nieruchomości niezbędne do dokonania prac budowlanych lub rozbiórkowych. Ogranicza w ten sposób prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego do nieruchomości jego właścicielom lub użytkownikom wieczystym. Jeżeli nowo założone na działce urządzenia i instalacje uniemożliwiają właścicielowi (lub użytkownikowi wieczystemu) dalsze, prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy, może on żądać, aby GDDKiA nabyła od niego, w drodze umowy, własność (lub prawo użytkowania wieczystego) nieruchomości. Jest to roszczenie cywilne, więc jakiekolwiek spory w tym zakresie są rozstrzygane przez sądy powszechne. Na GDDKiA ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu urządzeń liniowych. Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, właścicielowi przysługuje odszkodowanie. Odszkodowanie to, podobnie jak odszkodowania za szkody powstałe w skutek prac budowlanych, powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Dodatkowo, jeżeli wskutek przełożenia sieci uzbrojenia terenu, zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadająca temu zmniejszeniu. Odszkodowanie w odniesieniu do inwestycji prowadzonych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad ustala wojewoda w decyzji odszkodowawczej, po zasięgnięciu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość szkód oraz zmniejszenie się wartości nieruchomości. Postępowanie to wszczyna się na wniosek GDDKiA lub właściciela nieruchomości (ewentualnie użytkownika wieczystego), w przypadku zaistnienia szkód uzasadniających wypłatę odszkodowania. Powyżej opisaliśmy w sposób ogólny zasady przejmowania nieruchomości pod inwestycje drogowe. W przypadku konkretnych inwestycji zachęcamy do kontaktu z pracownikami Wydziałów Nieruchomości w oddziałach GDDKiA, którzy wyjaśnią szczegółowo wszystkie zagadnienia z tym związane. Namiary telefoniczne znajdą Państwo na stronie w zakładkach Kontakt na stronach Oddziałów GDDKiA. Bądź na bieżąco z komunikatami GDDKiA. Obserwuj nas w mediach społecznościowych Facebook, Twitter i Instagram.

odszkodowanie za grunty przejęte pod drogi